มักเกลือ (เขมร, ตราด) ผีเผา (เงี้ยว เหนือ)

Diospyros mollis Griff.

EBENACEAE

ต้น: ไม้ยืนต้นขนาดกลาง สูง 8-15 เมตร เรือนยอดเป็นพุ่มกลม กิ่งอ่อนมีขนนุ่มทั่วไป เปลือกนอกสีดำ แตกเป็นสะเก็ดเล็กๆตามยาว ใบ: เป็นใบเดี่ยว เรียงสลับ รูปไข่หรือแกมขอบขนาน กว้าง 1.5-4 เซนติเมตร ยาว 4-8 เซนติเมตร โคนใบมนหรือกลม ส่วนปลายใบสอบ ใบแก่เกลี้ยง ก้านใบยาว 5-10 มิลลิเมตร เมื่อแห้งเป็นสีดำ ดอก: ดอกต่างเพศอยู่ต่างต้น ดอกเพศผู้ออกเป็นช่อสั้นๆ ตามง่ามใบ ช่อหนึ่งๆมีประมาณ 3 ดอก ดอกย่อยมีกลีบรองดอก โคนเชื่อมติดกัน ปลายแยกเป็น 4 แฉก กลีบดอกยาว 6-8 เซนติเมตร โคนเชื่อมติดกันเป็นรูปเหยือกน้ำ ปลายแยกเป็น 4 แฉก เกสรผู้ 14-24 อัน ดอกเพศเมีย ออกเป็นดอกเดี่ยวๆ ก้านดอกยาว1-3 มิลลิเมตร มีขนนุ่มปกคลุม มีเกสรผู้เทียม 8-10 อัน ผล: ผลกลมเกลี้ยง ขนาดผ่านศูนย์กลางประมาณ 2 เซนติเมตร มีกลีบรองดอกติดอยู่ที่ขั้วผล 4 กลีบ ผลแก่จัดมีสีดำ เมื่อแห้งเปลือกเปราะ

พบมากในพม่าและเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ในประเทศไทยพบขึ้นตามป่าเบญจพรรณแล้งทั่วไป ความสูง 5-500 เมตรจากระดับน้ำทะเล ออกดอกระหว่างเดือนมกราคม-กันยายน ติดผลระหว่างเดือนพฤษภาคม-ธันวาคม

เนื้อไม้เป็นมัน สีเข้ม นิยมใช้ทำไม้ถือ กบไสไม้และเครื่องตกแต่งบ้าน เปลือกใช้ผสมเครื่องดื่มพื้นเมืองเพื่อกันบูด ผล ใช้ย้อมผ้าและเครื่องมือประมงและใช้เป็นยาถ่ายพยาธิ