กระพี้ (กลาง, อุบลราชธานี) กระพี้โพรง (ราชบุรี)

Dalbergin nigrescens Kurz

LEGUMINOSAE-PAPILIONOIDEAE

ไม้ยืนต้นขนาดกลาง ผลัดใบ สูง 15-30 เมตร ลำต้นเปลาตรง โคนต้นมีพูพอน เรือนยอดเป็นพุ่มกลมทึบ กิ่งอ่อนมีขนบ้างประปรายและออกสีดำเมื่อแห้ง เปลือกนอกสีเทาอมขาว เรียบ หรือเป็นสีเหลืองแต้มรอบๆผิวลำต้น เปลือกในสีนวลถึงน้ำตาล ใบ: ใบประกอบแบบขนนก ติดเรียงสลับ ยาว 5 - 10 เซนติเมตร แต่ละช่อประกอบด้วยใบย่อยรูปรีแกมรูปขอบขนาน หรือรูปไข่กลับ ออกเยื้องกันเล็กน้อย 4 - 6 คู่ ใบปลายสุดของช่อจะเป็นใบเดี่ยวๆ โคนใบสอบเข้าเล็กน้อย ปลายใบหยักเว้า กว้าง 1-2.2 เซนติเมตร ยาว 1.5 - 4.5 เซนติเมตร เนื้อใบค่อนข้างหนา มีขนประปรายตามเส้นแขนงใบทางด้านท้องใบ ส่วนอื่นเกลี้ยง ท้องใบจะเป็นคราบสีนวล ส่วนหลังใบสีเขียวเข้ม ดอก: ดอกสีขาวแบบดอกถั่ว ออกเป็นช่อแบบช่อแยกแขนงที่ซอกใบใกล้ปลายกิ่ง ดอกออกเดือนมีนาคม - เมษายน ผล: ผลเป็นฝักแห้งแบน รูปขอบขนาน ปลายและโคนมน แห้งดำ ไม่แตก ผลออกเดือน มิถุนายน - กันยายน

พบทั่วไปในป่าเบญจพรรณ ป่าดิบแล้ง ที่ความสูงจากระดับน้ำทะเลปานกลาง 200 - 400 เมตร

เนื้อไม้ใช้ทำก้านและกลักไม่ขีดไฟ ลังใส่ของ ทำเยื่อกระดาษ และไม้แบบหล่อคอนกรีต เปลือกต้นผสมลำต้นตาปู ลำต้นตาเสือ ต้มน้ำดื่มแก้คอพอก